Việc làm mua bán xin chào các bạn đang tìm kiếm việc làm cũng như các anh chị nhà tuyển dụng Để giúp bạn hiểu rõ và áp dụng hiệu quả kiến thức về Gross và Net lương, tôi sẽ cung cấp một hướng dẫn chi tiết, dễ hiểu, bao gồm các khái niệm, công thức tính, ví dụ minh họa, và những lưu ý quan trọng.
I. GROSS VÀ NET LƯƠNG LÀ GÌ?
Gross Lương (Lương Gộp):
Là tổng thu nhập của bạn trước khi trừ bất kỳ khoản thuế, bảo hiểm, hay các khoản khấu trừ khác.
Thường được ghi trên hợp đồng lao động hoặc thư mời làm việc.
Đại diện cho tổng chi phí mà công ty phải trả cho bạn (bao gồm lương cơ bản, phụ cấp, thưởng…).
Net Lương (Lương Ròng):
Là số tiền thực tế bạn nhận được sau khi đã trừ tất cả các khoản thuế, bảo hiểm (bắt buộc và tự nguyện), và các khoản khấu trừ khác từ Gross lương.
Đây là số tiền “vào túi” bạn hàng tháng.
II. CÁC KHOẢN KHẤU TRỪ THƯỜNG GẶP TỪ GROSS LƯƠNG
Để tính được Net lương từ Gross lương, bạn cần xác định các khoản khấu trừ sau:
1. Bảo Hiểm Xã Hội (BHXH):
Bắt buộc đối với hầu hết người lao động có hợp đồng lao động từ 1 tháng trở lên.
Tỷ lệ đóng BHXH (tính trên mức lương đóng BHXH):
Người lao động: 8%
Doanh nghiệp: 17% (tổng 25%)
Mức lương đóng BHXH tối đa: 20 lần mức lương cơ sở (năm 2024, mức lương cơ sở là 1.800.000 VNĐ).
2. Bảo Hiểm Y Tế (BHYT):
Bắt buộc.
Tỷ lệ đóng BHYT (tính trên mức lương đóng BHYT):
Người lao động: 1.5%
Doanh nghiệp: 3% (tổng 4.5%)
Mức lương đóng BHYT tối đa: 20 lần mức lương cơ sở.
3. Bảo Hiểm Thất Nghiệp (BHTN):
Bắt buộc đối với người lao động có hợp đồng lao động từ 3 tháng trở lên.
Tỷ lệ đóng BHTN (tính trên mức lương đóng BHTN):
Người lao động: 1%
Doanh nghiệp: 1% (tổng 2%)
Mức lương đóng BHTN tối đa: 5 lần mức lương tối thiểu vùng.
4. Thuế Thu Nhập Cá Nhân (TNCN):
Tính theo Luật Thuế TNCN hiện hành.
Cách tính phức tạp hơn, cần xác định:
Thu nhập chịu thuế:
Tổng thu nhập (lương, thưởng, phụ cấp…) trừ các khoản được miễn thuế (nếu có).
Các khoản giảm trừ:
Giảm trừ gia cảnh cho bản thân: 11.000.000 VNĐ/tháng (năm 2024).
Giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc: 4.400.000 VNĐ/tháng/người (nếu đáp ứng điều kiện).
Các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học (nếu có).
Các khoản bảo hiểm được trừ (nếu có).
Thu nhập tính thuế:
Thu nhập chịu thuế trừ các khoản giảm trừ.
Thuế TNCN phải nộp:
Tính theo biểu thuế lũy tiến từng phần (có 7 bậc thuế).
5. Các khoản khấu trừ khác (nếu có):
Đoàn phí công đoàn (nếu là đoàn viên).
Các khoản vay nội bộ công ty.
Các khoản phạt do vi phạm quy định công ty.
Các khoản đóng góp tự nguyện (ví dụ: bảo hiểm nhân thọ).
III. CÔNG THỨC TÍNH NET LƯƠNG
“`
Net Lương = Gross Lương – (BHXH + BHYT + BHTN + Thuế TNCN + Các khoản khấu trừ khác)
“`
IV. VÍ DỤ MINH HỌA CÁCH TÍNH NET LƯƠNG
Thông tin:
Gross lương: 20.000.000 VNĐ/tháng
Không có người phụ thuộc.
Không có các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học.
Không có các khoản khấu trừ khác ngoài bảo hiểm và thuế.
Các bước tính:
1. Tính các khoản bảo hiểm:
BHXH: 8% x 20.000.000 = 1.600.000 VNĐ
BHYT: 1.5% x 20.000.000 = 300.000 VNĐ
BHTN: 1% x 20.000.000 = 200.000 VNĐ
Tổng bảo hiểm:
1.600.000 + 300.000 + 200.000 = 2.100.000 VNĐ
2. Tính thuế TNCN:
Thu nhập chịu thuế:
20.000.000 VNĐ
Giảm trừ gia cảnh:
11.000.000 VNĐ
Thu nhập tính thuế:
20.000.000 – 11.000.000 = 9.000.000 VNĐ
Tính thuế TNCN theo biểu thuế lũy tiến từng phần:
Bậc 1 (đến 5 triệu): 5% x 5.000.000 = 250.000 VNĐ
Bậc 2 (trên 5 triệu đến 10 triệu): 10% x (9.000.000 – 5.000.000) = 400.000 VNĐ
Tổng thuế TNCN:
250.000 + 400.000 = 650.000 VNĐ
3. Tính Net Lương:
Net Lương = 20.000.000 – (2.100.000 + 650.000) = 17.250.000 VNĐ
Vậy, với Gross lương 20.000.000 VNĐ, Net lương bạn nhận được là 17.250.000 VNĐ.
V. CÁC LƯU Ý QUAN TRỌNG:
Luật thay đổi:
Các quy định về thuế, bảo hiểm có thể thay đổi theo thời gian. Hãy cập nhật thông tin thường xuyên từ các nguồn chính thức như Tổng cục Thuế, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội.
Phần mềm tính lương:
Sử dụng các phần mềm hoặc công cụ tính lương trực tuyến để đảm bảo tính chính xác và tiết kiệm thời gian.
Trao đổi với bộ phận nhân sự:
Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về cách tính lương, hãy liên hệ với bộ phận nhân sự của công ty để được giải đáp.
Thỏa thuận về Gross/Net khi đàm phán lương:
Trong quá trình đàm phán lương, hãy làm rõ với nhà tuyển dụng về việc con số đưa ra là Gross hay Net để tránh hiểu lầm sau này.
Kiểm tra kỹ bảng lương:
Hàng tháng, hãy kiểm tra kỹ bảng lương để đảm bảo các khoản khấu trừ được tính đúng. Nếu phát hiện sai sót, hãy báo ngay cho bộ phận nhân sự.
Các khoản phụ cấp:
Cần hiểu rõ các khoản phụ cấp nào được tính vào thu nhập chịu thuế TNCN và các khoản nào không.
VI. KINH NGHIỆM THỰC TẾ:
Khi đi phỏng vấn:
Chủ động hỏi rõ về mức lương Gross và các khoản phúc lợi khác (bảo hiểm, phụ cấp, thưởng…).
Nếu nhà tuyển dụng chỉ đưa ra mức lương Net, hãy hỏi ngược lại về mức lương Gross tương ứng để có cái nhìn đầy đủ.
Khi nhận offer:
Đọc kỹ hợp đồng lao động, đặc biệt là các điều khoản về lương, thưởng, và các khoản khấu trừ.
Yêu cầu công ty cung cấp bảng lương mẫu để bạn hình dung rõ hơn về cách tính lương hàng tháng.
Trong quá trình làm việc:
Chủ động tìm hiểu về các quy định mới của pháp luật liên quan đến lương, thuế, bảo hiểm.
Thường xuyên theo dõi thông báo từ bộ phận nhân sự về các thay đổi trong chính sách lương thưởng.
Tạo mối quan hệ tốt với đồng nghiệp trong bộ phận kế toán/nhân sự để được hỗ trợ khi cần thiết.
Sử dụng các công cụ hỗ trợ:
Công cụ tính thuế TNCN online:
Có rất nhiều trang web và ứng dụng cung cấp công cụ này, giúp bạn tự tính thuế TNCN một cách nhanh chóng và chính xác.
Excel:
Bạn có thể tự tạo một bảng tính Excel để theo dõi và tính toán lương hàng tháng.
Hy vọng hướng dẫn chi tiết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Gross và Net lương, cũng như có thêm kinh nghiệm để quản lý tài chính cá nhân một cách hiệu quả. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào khác, đừng ngần ngại hỏi nhé!